علائم کمبود روی در انگور و پسته؛ تشخیص و درمان با سولفات روی و کلات‌ها
مشاهده برگ های کوچک و جارویی در سرشاخه‌ها، خوشه‌های تنک و میوه‌های ریز، یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که باغداران پسته و انگور با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. این علائم نگران کننده، نه تنها سلامت و ظاهر درخت را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه مستقیما به کاهش شدید کمیت و کیفیت محصول منجر می‌شود. بسیاری از کشاورزان با این پرسش کلیدی مواجه هستند علت ریزبرگی، کوتاهی میان‌گره‌ها و تشکیل خوشه‌های ضعیف در انگور و پسته چیست؟
پاسخ در اغلب موارد، کمبود یک عنصر ریزمغذی اما فوق‌العاده حیاتی است :روی (Zn) این عنصر نقشی کلیدی در تنظیم رشد گیاه دارد و کمبود آن می‌تواند کل چرخه باروری درخت را مختل کند. این راهنمای تخصصی به شما کمک میکند تا علائم کمبود روی را در دو محصول استراتژیک پسته و انگور به دقت تشخیص داده و با مؤثرترین روش های درمانی، قدرت و باردهی را به باغ خود بازگردانید.
چرا برگها کوچک و خوشه‌ها ضعیف می شوند؟ آشنایی با علائم کمبود روی
کمبود روی خود را با مجموعه‌ای از علائم مشخص نشان می‌دهد که شناخت آنها اولین قدم برای تشخیص و درمان صحیح است.
علائم کمبود روی در پسته
کمبود روی در پسته یکی از شایع‌ترین کمبودهای غذایی است که مستقیما بر عملکرد محصول تاثیر می‌گذارد.
- تأخیر در باز شدن جوانه‌ها: درختانی که کمبود روی دارند، در بهار دیرتر از خواب بیدار شده و جوانه‌های رویشی و زایشی آنها با تأخیر و به صورت غیریکنواخت باز می‌شود.
- ریزبرگی و کچلی سرشاخه‌ها (روزت) :این مشخص‌ترین علامت است. برگ های انتهایی شاخه‌ها کوچک، باریک و گاهی موج‌دار می‌شوند و به دلیل کوتاه شدن فاصله میان‌گره‌ها، به صورت فشرده و جارومانند در می‌آیند.
- تشکیل پسته‌های ریز و قرمز :میوه‌ها کوچکتر از حد طبیعی باقی مانده و پوست آنها زودتر از موعد قرمز می‌شود.
- خوشه‌های تنک و افزایش پوکی: کمبود روی باعث کاهش تعداد دانه در خوشه و افزایش درصد پسته‌های پوک می‌شود.
علائم کمبود روی در انگور
در تاکستان‌ها نیز کمبود روی خسارات قابل توجهی به بار می‌آورد و کیفیت انگور را به شدت کاهش می‌دهد.
- کوتاهی میان‌گره‌ها: فاصله بین برگ ها روی شاخه‌های جوان به شدت کاهش می‌یابد و شاخه‌ها حالت زیگزاگی پیدا می‌کنند.
- برگهای کوچک و نامتقارن :برگ های جوان کوچک مانده و اغلب یک طرف برگ کوچکتر از طرف دیگر است (حالت بادبزنی).
- تشکیل خوشه‌های تنک (Shot berries) :این مهمترین علامت خسارت در انگور است. خوشه‌ها به صورت نامنظم و تنک تشکیل شده و تعداد زیادی از حبه‌ها بسیار ریز و بدون دانه باقی می‌مانند، در حالی که تعداد کمی حبه درشت و طبیعی در خوشه دیده می‌شود.
نقش حیاتی عنصر روی (Zn) فرمانده پنهان رشد گیاه:
روی (Zinc) اگرچه یک عنصر کم مصرف است، اما در فعال‌سازی بیش از ۳۰۰ آنزیم مختلف و فرایندهای کلیدی رشد نقشی غیرقابل جایگزین دارد .مهمترین نقش آن، ارتباط مستقیم با تولید هورمون رشد گیاه است.
ارتباط مستقیم روی با هورمون رشد اکسین
رشد و بزرگ شدن سلولهای گیاهی توسط هورمونی به نام اکسین کنترل می‌شود. اکسین مسئول اصلی طویل شدن سلولها و در نتیجه بزرگ شدن برگها و بلند شدن شاخه‌هاست. گیاه برای ساخت این هورمون حیاتی، به عنصر روی نیاز دارد، زیرا روی برای سنتز پیش‌ساز هورمون اکسین (اسید آمینه تریپتوفان) ضروری است.
کمبود روی ← کاهش تولید اکسین ← توقف رشد طولی سلولها ← ریزبرگی و کوتاهی میان‌گره‌ها
راهکارهای درمان کمبود روی: از چالکود تا محلول پاشی پیشرفته
از آنجایی که کمبود روی در خاکهای آهکی و قلیایی ایران بسیار شایع است، درمان این کمبود برای دستیابی به محصول اقتصادی ضروری است. دو راهکار اصلی برای تامین روی وجود دارد.
تغذیه بلندمدت از طریق خاک: سولفات روی در چالکود
استفاده از سولفات روی به صورت خاکی و در چالکود زمستانه، یک راهکار بلندمدت برای غنی سازی خاک است. این روش به تدریج ذخیره روی را در خاک افزایش می‌دهد. با این حال، به دلیل pH بالای خاک در اکثر مناطق، جذب آن توسط ریشه کند و محدود است.
درمان سریع و موثر: محلول پاشی کلات روی
سریعترین و موثرترین راه برای درمان علائم کمبود روی، محلول پاشی است. در این روش، عنصر روی مستقیما از طریق برگها جذب شده و مشکل قفل شدن آن در خاک را دور می‌زند. برای افزایش کارایی، از فرم کلاته روی استفاده می‌شود. کلاته کردن، مانند ایجاد یک پوشش محافظ برای عنصر روی است که جذب و انتقال آن در گیاه را بسیار آسان‌تر میکند.
معرفی راهکار تخصصی به رشد: آمینوزینک، یک تیر و دو نشان
آمینوزینک (کلات روی + آمینواسید)
برای درمان سریع و کامل کمبود روی، شرکت «به رشد» محصولی پیشرفته و بسیار کارآمد با نام آمینوزینک را ارائه می‌دهد. این محصول فراتر از یک کود روی معمولی است و با یک فرمولاسیون هوشمندانه، حداکثر کارایی را تضمین میکند.
آمینوزینک به رشد چیست و چگونه عمل میکند؟
آمینوزینک به ماکس یک کود مایع تخصصی است که حاوی ۸ درصد روی کلاته شده به همراه اسیدهای آمینه و ازت است. این ترکیب قدرتمند، کمبود روی را از چند جهت هدف قرار می‌دهد.
چرا افزودن آمینواسید، آمینوزینک را به گزینه‌ای برتر تبدیل می کند؟
راز کارایی بالای آمینوزینک به ماکس در حضور اسیدهای آمینه در فرمولاسیون آن نهفته است. آمینواسیدها دو نقش کلیدی و همزمان را ایفا می‌کنند:
- افزایش جذب و انتقال روی :اسیدهای آمینه خود به عنوان یک عامل کلات کننده طبیعی عمل می‌کنند. آنها به مولکول روی متصل شده و مانند یک وسیله نقلیه سریع، جذب آن از طریق برگ و انتقال آن به تمام نقاط مورد نیاز گیاه را به شدت تسریع و تسهیل می‌کنند.
- صرفه جویی در انرژی گیاه :گیاهان برای ساخت پروتئین و مقابله با تنشها، انرژی زیادی صرف تولید اسیدهای آمینه می‌کنند. آمینوزینک با فراهم کردن اسیدهای آمینه آماده، این بار را از دوش گیاه برداشته و به آن اجازه می‌دهد تا انرژی ذخیره شده خود را مستقیما صرف رشد، تولید هورمون اکسین و مقابله با تنشهای محیطی کند.
بنابراین، آمینوزینک به رشد نه تنها کمبود روی را برطرف میکند، بلکه با تقویت عمومی گیاه، آن را به یک راهکار کامل برای درمان ریزبرگی و بازگرداندن شادابی و قدرت به درختان تبدیل می‌نماید.
قیمت و خرید کودهای تخصصی روی
قیمت کودهای روی به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله:
- شکل کود :فرم سولفات معمولا ارزان‌تر از فرمهای کلاته است.
- تکنولوژی کلاته کردن :کلات های پیشرفته و کارآمدتر، ارزش فنی بالاتری دارند.
- فرمولاسیون: محصولاتی که علاوه بر روی، حاوی ترکیبات محرک رشد مانند آمینواسیدها هستند، ارزش بیشتری دارند.
سرمایه‌گذاری روی یک محصول باکیفیت مانند آمینوزینک، با افزایش سریع کارایی و کاهش نیاز به تکرار محلول پاشی، در نهایت برای باغدار مقرون به صرفه‌تر خواهد بود.
با توجه به تنوع محصولات و نیازهای متفاوت هر باغ، برای اطلاع از قیمت دقیق و دریافت مشاوره تخصصی جهت انتخاب بهترین کود برای باغ خود، توصیه می‌شود با کارشناسان فروش شرکت به رشد کویر رفسنجان تماس حاصل فرمایید. شما می‌توانید برای خرید اینترنتی یا حضوری محصولات، از طریق راه‌های ارتباطی شرکت اقدام نمایید.
سوالات متداول
۱ . بهترین زمان مصرف کود روی برای درختان چه موقع است؟
بهترین زمان برای مصرف خاکی سولفات روی، در فصل پاییز و زمستان به روش چالکود است. برای محلول پاشی کودهای کلاته مانند آمینوزینک، بهترین زمان در فصل بهار و پس از آن است که برگها به اندازه کافی رشد کرده و توانایی جذب محلول را داشته باشند. می‌توان محلول پاشی را در صورت نیاز، با فاصله ۲۰ روز تکرار کرد.
۲. علت ریزش برگ مرکبات چیست؟
آیا به کمبود روی ربط دارد؟ ریزش برگ مرکبات دلایل متعددی مانند تنش آبی، تغییرات دمایی و بیماریها دارد. اما کمبودهای شدید تغذیه‌ای، از جمله کمبود روی، با ضعیف کردن عمومی درخت می‌تواند این ریزش را تشدید کند.
۳ . آیا کمبود روی فقط باعث ریزبرگی می شود؟
خیر، ریزبرگی بارزترین علامت است. اما کمبود روی بر سلامت جوانه‌ها، گلدهی، تشکیل میوه، کیفیت خوشه و سلامت عمومی درخت نیز تاثیر منفی مستقیم دارد.
۴. تفاوت علائم کمبود روی با کمبود آهن چیست؟
در حالی که هر دو می‌توانند باعث زردی (کلروز) در برگهای جوان شوند، مشخص‌ترین علامت کمبود روی، کاهش شدید اندازه برگ و کوتاه شدن فاصله میان‌گره‌ها (ایجاد حالت روزت یا ریزبرگی) است که این علامت در کمبود آهن به این شدت دیده نمی‌شود
عضویت در خبرنامه بهرشد کویر رفسنجان