راهنمای انتخاب کود NPK مناسب در هر مرحله از رشد پسته از رشد رویشی تا برداشت

شاید با توجه به تنوع موجود استفاده مناسب از انواع کودهای کشاورزی برای شما هم گیج کننده باشد. بسته‌بندی‌های مختلف با اعداد و ارقام متفاوت مانند 10-52-10، 20-20-20 یا 36-12-12، در این مقاله قرار است به این سوال پاسخ دهیم که انواع کودهای NPK چه تفاوتی دارند و کدام را در چه زمانی باید برای درختان پسته استفاده کنم؟

بسیاری از کشاورزان به دلیل سادگی، به استفاده از یک کود متعادل مانند سه بیست در تمام طول فصل اکتفا می‌کنند، اما این کار مانند آن است که به یک ورزشکار حرفه‌ای در تمام مراحل تمرین، مسابقه و ریکاوری، یک نوع غذا بدهیم. درخت پسته در هر مرحله از رشد سالانه خود، نیازهای تغذیه‌ای متفاوتی دارد. درک این نیازها و انتخاب هوشمندانه کود NPK مناسب، کلید دستیابی به حداکثر پتانسیل باردهی و کیفیت محصول است. این راهنما به شما کمک می‌کند تا اعداد روی بسته‌بندی کودها را رمزگشایی کرده و به یک متخصص در تغذیه باغ خود تبدیل شوید.

کود NPK چیست؟ رمزگشایی سه عنصر حیاتی رشد

کود NPK یا کود کامل، کودی است که سه عنصر غذایی اصلی و پرمصرف مورد نیاز گیاه را در خود جای داده است. اعدادی که روی بسته‌بندی این کودها می‌بینید، به ترتیب نشان‌دهنده درصد وزنی این سه عنصر هستند:

• N  نیتروژن یا ازت: عنصر رشد. نیتروژن مسئول اصلی رشد شاخ و برگ، سبزینگی و فتوسنتز گیاه است.
• P  فسفر: عنصر ریشه و انرژی. فسفر نقشی حیاتی در توسعه سیستم ریشه، تولید انرژی (ATP)، گلدهی و تشکیل میوه دارد.
• K  پتاسیم: عنصر کیفیت. پتاسیم مسئول اصلی انتقال قندها به میوه، افزایش سایز و وزن محصول، بهبود رنگ و طعم، و افزایش مقاومت گیاه در برابر تنشهایی مانند سرما، گرما و بیماریهاست.

بنابراین، یک کود 12-12-36، حاوی 12% نیتروژن، 12% فسفر و 36% پتاسیم است و به آن «کود پتاس بالا» می‌گویند.

برنامه تغذیه فصلی پسته با کودهای NPK: انتخاب هوشمندانه در هر مرحله

درخت پسته در طول یک سال زراعی، چهار مرحله کلیدی را طی می‌کند که هر کدام نیازمند یک فرمولاسیون NPK خاص است.

مرحله اول: استارت فصل رشد (اوایل بهار) - تمرکز بر فسفر برای ریشه‌زایی

با گرم شدن هوا و بیدار شدن درخت از خواب زمستانی، اولین نیاز آن، فعال‌سازی سیستم ریشه برای جذب آب و مواد غذایی است. در این مرحله، فسفر پادشاه تغذیه است.

• نیاز درخت :انرژی بالا برای جوانه‌زنی و رشد ریشه‌های جدید.
• کود NPK مناسب :کودهای فسفر بالا مانند کود NPK 10-52-10 عدد بالای دوم (52) نشان‌دهنده تمرکز این کود بر تأمین فسفر است.

مرحله دوم: رشد شاخ و برگ (بهار) - نیاز به تغذیه متعادل

پس از فعال شدن ریشه‌ها، درخت وارد فاز رشد رویشی سریع می‌شود و شروع به تولید شاخه‌ها و برگهای جدید می‌کند. در این مرحله، درخت به هر سه عنصر اصلی به نسبت متعادل نیاز دارد.

• نیاز درخت :رشد متعادل شاخ و برگ و آماده‌سازی برای گلدهی.
• کود NPK مناسب :کودهای متعادل مانند کود NPK 20-20-20. این کود به دلیل داشتن نسبت برابر از هر سه عنصر، به عنوان یک کود عمومی و تقویتی در این مرحله عملکرد فوق‌العاده‌ای دارد.

مرحله سوم: پر شدن مغز (تابستان) - پادشاهی پتاسیم برای کیفیت محصول

از اوایل تیرماه تا زمان برداشت، مهمترین وظیفه درخت، پر کردن و سنگین کردن مغز پسته‌هاست. در این دوره، نیاز درخت به پتاسیم به اوج خود می‌رسد. پتاسیم مسئول انتقال قندهای تولید شده در برگها به سمت میوه است.

• نیاز درخت: افزایش سایز، وزن و کیفیت مغز؛ افزایش مقاومت در برابر گرمای تابستان.
• کود NPK مناسب: کودهای پتاس بالا مانند کود NPK 12-12-36 یا کود NPK 5-5-40. عدد بالای سوم (36 یا 40) نشان‌دهنده تمرکز ویژه این کودها بر تأمین پتاسیم است.

مرحله چهارم: تغذیه پایه (پاییز و زمستان) - ساختن بنیان قوی با چالکود

پس از برداشت محصول، درخت ضعیف شده و باید برای سال آینده آماده شود. بهترین روش برای تغذیه پایه و اصلاح خاک در این دوره، استفاده از روش چالکود است. در این روش، از کودهای دیر رها و ارگانیک استفاده می‌شود.

• نیاز درخت :ذخیره انرژی در ریشه‌ها برای سال آینده و بهبود ساختار خاک.
• کود NPK مناسب: کودهای آلی گرانوله مانند کود NPK 6-3-3. این کودها علاوه بر تامین متعادل عناصر، حاوی مواد آلی برای اصلاح بافت خاک نیز هستند.

سبد کامل کودهای NPK به رشد: راهکاری تخصصی برای تمام فصول

شرکت «به رشد کویر رفسنجان» با درک کامل نیازهای فصلی درخت پسته، مجموعه‌ای کامل از کودهای NPK پودری و گرانوله را تولید کرده است که هر کدام برای یک هدف خاص فرموله شده‌اند.

برای رشد متعادل بهاره: ماکرو ماکس سه بیست MACRO MAX 20:20:20 + TE

ماکرو ماکس سه بیست

کود ماکرو ماکس سه بیست به رشد، یک کود متعادل و کامل برای مرحله رشد رویشی است.

• ویژگی‌ها :این محصول علاوه بر نسبت برابر NPK، حاوی عناصر ریزمغذی ضروری (آهن، روی، منگنز و مس) به فرم کلاته است که جذب آنها را در خاکهای قلیایی ایران تضمین می‌کند. همچنین با داشتن سه نوع نیتروژن (نیتراته، آمونیومی و اوره‌ای)، تغذیه‌ای پایدار و طولانی مدت را برای درخت فراهم می‌آورد.

برای پر شدن مغز و افزایش کیفیت: خانواده کودهای پتاس بالا

»به رشد» مجموعه‌ای از کودهای پتاس بالا را برای پاسخ به نیازهای مختلف در دوره پر شدن مغز ارائه می‌دهد:

• ماکرو پتاس بالا NPK(12:12:36) & TE: یک انتخاب عالی و متعادل که در کنار پتاسیم بالا، مقادیر مناسبی از نیتروژن و فسفر و همچنین ریزمغذی‌های کلاته را فراهم می‌کند.
• ماکرو کامل پتاس بالا پودری NPK (5:5:40): برای زمانی که نیاز به حداکثر میزان پتاسیم دارید، این کود با ۴۰ درصد پتاسیم، گزینه‌ای بسیار قدرتمند است.
• نیترو پتاس(نیترات پتاسیم) Nitro Potash NPK(13:0:46):  این کود علاوه بر پتاسیم بسیار بالا، نیتروژن را به فرم نیترات فراهم می‌کند که به جذب سریعتر و بهتر پتاسیم توسط گیاه کمک می‌کند.

برای بنیان قوی زمستانه: کود آلی گرانوله NPK (6-3-3)

این محصول برای استفاده در چالکود زمستانه ایده‌آل است.

• ویژگی‌ها: کود آلی گرانوله به ماکس علاوه بر تامین متعادلNPK، با هیومیک اسید، ماده آلی، زئولیت و گوگرد غنی شده است. این ترکیبات به بهبود ساختار خاک، افزایش ظرفیت نگهداری آب، کاهش pH و آزادسازی تدریجی عناصر کمک کرده و یک بنیان قوی برای فصل رشد آینده می‌سازند.

نحوه و طریقه مصرف کود NPK برای درختان پسته

کودهای NPK به روشهای مختلفی قابل استفاده هستند:

• کودآبیاری :بهترین و رایج‌ترین روش برای کودهای پودری و محلول در آب (مانند سه بیست و پتاس بالا). در این روش، کود در آب آبیاری حل شده و مستقیما به ناحیه ریشه می‌رسد.
• محلول پاشی: در این روش، کود با غلظت کمتر در آب حل شده و روی شاخ و برگ اسپری می‌شود. این روش برای رفع سریع کمبودها مناسب است.
• چالکود :این روش برای کودهای گرانوله و دیر رها (مانند کود آلی گرانوله) در فصل پاییز و زمستان استفاده می‌شود.

قیمت و خرید کود NPK :چگونه بهترین انتخاب را داشته باشیم؟

قیمت کود NPK به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله:

• فرمولاسیون و درصد عناصر :کودهای با درصد بالاتر عناصر، معمولا قیمت بیشتری دارند.
• خلوص و کیفیت مواد اولیه: استفاده از مواد اولیه باکیفیت و فاقد کلر و فلزات سنگین، بر قیمت نهایی تاثیرگذار است.
• حضور ریزمغذی‌های کلاته :کودهای غنی شده با ریزمغذی‌های کلاته، ارزش فنی و قیمت بالاتری دارند.

با توجه به تنوع محصولات و نوسانات بازار، برای اطلاع از قیمت دقیق و دریافت مشاوره تخصصی جهت انتخاب بهترین کود NPK برای باغ خود، توصیه می‌شود با کارشناسان فروش شرکت به رشد کویر رفسنجان تماس حاصل فرمایید. شما می‌توانید برای خرید اینترنتی یا حضوری محصولات، از طریق راه‌های ارتباطی شرکت اقدام نمایید.

سوالات متداول

1.    طریقه مصرف کود NPK 20-20-20 برای درختان پسته چگونه است؟

بهترین روش، کودآبیاری است. بسته به سن درخت و شرایط خاک، معمولا بین ۴۰ تا ۸۰ کیلوگرم در هکتار در طول فصل رشد رویشی (بهار) توصیه می‌شود. برای محلول پاشی نیز می‌توان از غلظت ۱ تا ۲ کیلوگرم در هزار لیتر آب استفاده کرد.

2.    آیا می‌توان از کود NPK پتاس بالا برای درخت گردو یا انگور هم استفاده کرد؟

 بله. تمام درختان میوه در مرحله پر شدن و افزایش کیفیت محصول، به پتاسیم بالا نیاز دارند. بنابراین، کودهای پتاس بالا مانند 12-12-36 برای افزایش کیفیت و وزن محصول در درختانی مانند گردو، انگور، سیب و سایر میوه‌ها بسیار موثر هستند.

3.    تفاوت کود NPK گرانوله با پودری چیست؟

 کودهای پودری کاملا در آب محلول هستند و برای کودآبیاری و محلول پاشی طراحی شده‌اند و اثرگذاری سریعی دارند. کودهای گرانوله دیر رها هستند، به تدریج در خاک آزاد می‌شوند و برای تغذیه بلندمدت و استفاده در چالکود زمستانه مناسب‌ترند.

4.    عوارض مصرف بیش از حد کود NPK چیست؟

 مصرف بیش از حد، به خصوص نیتروژن، می‌تواند باعث رشد رویشی بیش از حد و کاهش گلدهی، حساسیت به آفات و بیماریها، و شوری خاک شود. همیشه طبق دوز توصیه شده و بر اساس نیاز گیاه کوددهی را انجام دهید.