نقش عنصر روی در گیاه

 

نقش عنصر روی در گیاه

علایم کمبود روی در ذرت

روی یک جزء مهم در ساخت بسیاری از انزیم های گیاهی است. که مسئول بسیاری از واکنش های متابولیکی در همه گیاهان بر عهده دارد. وجود این انزیم ها به رشد و نمو گیاه کمک می کند و در صورت نبود و یا کمبود این عنصر و در پی آن کمبود آنزیم های ضروری باعث توقف رشد و کاهش عملکرد خواهند شد. تشکیل کربوهیدرات، پروتئین و کلروفیل در گیاهان دارای کمبود روی به طور قابل توجهی کاهش می یابد.

تحقیقات نشان داده است که برای جذب بهینه عنصر روی در خاک باید شرایط خاصی وجود داشته باشد که در ادامه به آنها اشاره می شود:

دمای خاک: دمای پایین خاک در اوایل بهار می تواند نیاز به روی را تشدید کند. هنگامی که دمای خاک پایین است، کانی سازی مواد آلی خاک کند می شود و در نتیجه مقدار روی کمتری در محلول خاک آزاد می شود. رشد ریشه نیز به دلیل دمای سرد متوقف می شود و توانایی گیاه برای یافتن منابع جدید روی در پروفایل خاک را کاهش می دهد.

بافت خاک: مطالعات نشان میدهد که وقتی محصولات تجاری در خاک‌های شنی با محتوای مواد آلی کم رشد می‌کنند، واکنش به کمبود روی شدید تر رخ میدهد. با این حال، میزان اندازی گیری شده در سالهای مختلف در پاسخ به دمای پایین خاک متفاوت بوده است.

حذف خاک سطحی: احتمال پاسخ به کوددهی روی در جایی که خاک سطحی برداشته شده یا فرسایش یافته است افزایش می یابد. هنگامی که خاک ها فرسایش می یابند، مقدار کربنات کلسیم آزاد در سطح خاک افزایش می یابد. با افزایش درصد کربنات کلسیم آزاد، نیاز به روی در برنامه کوددهی افزایش می یابد.

محصول قبلی: اگر ذرت یا لوبیای خوراکی خشک به دنبال محصول چغندر قند (یک گیاه غیر میکوریزی) کشت شده باشد احتمال پاسخ به کوددهی روی افزایش می‌یابد. این وضعیت به عنوان "سندرم آیش" نامیده می شود و در نتیجه کلونیزاسیون ضعیف ریشه گیاه با قارچ میکوریز آربوسکولار است که توانایی گیاه را برای جذب فسفر و روی افزایش می دهد.

سطح فسفر: یک رابطه شناخته شده بین فسفر و روی در خاک وجود دارد. مطالعات نشان داده است که استفاده بیش از حد از کودهای فسفاته باعث کمبود روی در ذرت شده است که منجر به کاهش عملکرد دانه می شود. این کاهش عملکرد عمدتاً در خاک آهکی با pH بالا (PH > 8.3) و فسفر و روی آزمایش خاک پایین رخ داده است. کمبود روی ناشی از فسفر یک نگرانی است و ممکن است تنها در صورتی رخ دهد که از میزان بسیار بالای کود فسفات استفاده شود و آزمایش خاک برای روی در محدوده بین کم و بسیار کم باشد.

کمبود روی در توت فرنگی

روی یکی از عناصرکم مصرف اما بسیار ضروری برای گیاهان می باشد که کمبود آن در اغلب خاک های زراعی ایران قابل مشاهده است.

?نقش عنصر روی در گیاه

➖در ساختار هورمون اکسین (هورمون رشد)

➖در گلدهی، گرده افشانی و تلقیح مناسب.

➖تشکیل تخمک، جوانه زدن دانه های گرده و تولید مثل.

➖سلامت و باز شدن به موقع جوانه ها.

➖ کیفیت خوشه بندی و میوه دهی.

➖ قدرت جوانه زنی و ریشه دهی گیاهچه.

?عوامل موثر در جذب روی از خاک توسط گیاه

الف) PH خاک: PH بالای خاک باعث کاهش حلالیت و جذب روی توسط گیاه می شود.

ب) تاثیر سایر عناصر: افزایش میزان فسفر ممکن است کمبود روی را افزایش دهد.

ج) بافت خاک: در خاک های سبک و شنی کمبود روی بیشتر دیده می شود.

?علائم کمبود روی

▪️تاخیر در باز شدن جوانه های رویشی و زایشی در بهار(دیرتر بیدار شدن درختان در ابتدای فصل رشد)

▪️مواج شدن حاشیه برگ ها

▪️ریز برگی

▪️کاهش تعداد دانه در خوشه

▪️کوتاه شدن فاصله میانگره ها و لختی شاخه ها(جارویی شدن).

▪️تشکیل دانه های کوچک، پوک و قرمز رنگی که شبیه علائم عدم تامین نیاز سرمایی است.

▪️در کمبود شدید هم خشک شدن قسمت انتهایی شاخه های جوان دیده می شود.

⭕️روی جز عناصر کم تحرک است و به دلیل تحرک کم، کمبود آن ابتدا در شاخه‌ها جوان دیده می‌شود.

?جبران کمبود روی

استفاده از کودهای کامل میکرو یا سولفات روی و کلات روی به صورت مصرف خاکی و محلول پاشی.

✒️معرفی سولفات روی به ماکس

سولفات روی به ماکس، با ۳۴ درصد روی و ۴۲ درصد گوگرد، کاملا محلول درآب و دارای پایین ترین حد عناصر سنگین و مضر می باشد. این محصول، به صورت کود آبیاری و خاکی و همچنین به دلیل حلالیت کامل در انواع سیستم های آبیاری قابل استفاده است.

توصیه مصرف

✅کود آبیاری

باغات: ۲۵- ۲۰ کیلوگرم در هکتار

زراعت: ۱۵- ۱۰ کیلوگرم در هکتار

✅ خاکی و چالکود

باغات: ۶۰ - ۴۰ کیلوگرم در هکتار

زراعت: ۴۰ - ۲۵ کیلوگرم در هکتار

توصیه مصرف فوق عمومی است و مقدار دقیق مصرف بر اساس آنالیز خاک و نظر کارشناس مشخص گردد.