کلسیم یکی از عناصر ضروری برای رشد و کیفیت محصولات کشاورزی، به ویژه در باغات پسته است. زمان محلول پاشی کلسیم نقش کلیدی در تأمین نیازهای تغذیه ای درختان و بهبود عملکرد محصول دارد. در این مقاله، به بررسی بهترین زمان مصرف کود کلسیم، روش های صحیح محلول پاشی، و نکات کاربردی برای باغداران پرداخته ایم تا با استفاده از راهکارهای علمی، محصولی باکیفیت و بازارپسند تولید کنند.
کلسیم عنصری حیاتی برای سلامت درختان پسته و کیفیت میوه آنهاست. این عنصر در فرآیندهای فیزیولوژیکی و ساختاری گیاه نقش مهمی ایفا می کند.
کلسیم با تقویت دیواره سلولی، استحکام بافت های گیاهی را افزایش می دهد و به رشد ریشه، ساقه، و میوه کمک می کند. در پسته، کلسیم از پوکی مغز و نرم شدن پوست استخوانی جلوگیری کرده و کیفیت محصول را بهبود می بخشد. همچنین، این عنصر مقاومت درخت را در برابر تنش های محیطی مانند گرما و آفات افزایش می دهد.
کمبود کلسیم در باغات پسته می تواند به کاهش کیفیت میوه، افزایش لکه های استخوانی، و ریزش میوه های جوان منجر شود. این مشکل به ویژه در خاک های سبک یا در شرایطی که جذب کلسیم مختل می شود، شایع است. زمان محلول پاشی کلسیم پسته در مراحل کلیدی رشد می تواند این مشکلات را به حداقل برساند.
تشخیص به موقع کمبود کلسیم به باغداران کمک می کند تا با محلول پاشی به موقع، از خسارات احتمالی جلوگیری کنند.
در پسته، کمبود کلسیم با علائمی مانند لکه های استخوانی، سرسوختگی نوک دانه، و پوکی مغز همراه است. این علائم معمولاً در مراحل ارزنی شدن و تشکیل پوسته استخوانی بارزتر می شوند.
در مرکبات، کمبود کلسیم باعث پوسیدگی گلگاه، ترک خوردگی پوست میوه، و کاهش کیفیت بازارپسندی می شود. در انار، ترک خوردگی میوه و کاهش استحکام پوست از نشانه های شایع کمبود کلسیم است.
درختان سیب، هلو، و گیلاس نیز در صورت کمبود کلسیم دچار مشکلاتی مانند لکه های تلخی (در سیب)، پوسیدگی میوه، و کاهش انبارداری می شوند. زمان محلول پاشی کلسیم سیب و هلو معمولاً پس از تشکیل میوه توصیه می شود.
زمان بندی صحیح محلول پاشی کلسیم برای هر محصول کشاورزی متفاوت است و باید با مراحل رشد گیاه هماهنگ باشد.
بهترین زمان محلول پاشی کلسیم پسته در مرحله ارزنی شدن (اوایل بهار) آغاز می شود و تا تشکیل پوسته استخوانی ادامه می یابد. محلول پاشی هفتگی یا هر 10 روز یک بار در این دوره توصیه می شود. همچنین، استفاده از کود کلسیم محلول پاشی در اواخر تابستان، قبل از برداشت، به بهبود کیفیت میوه کمک می کند.
برای انار، زمان محلول پاشی کلسیم انار پس از ریزش گلبرگ ها و در مرحله تشکیل میوه (حالت فندقی) آغاز می شود. تکرار این فرآیند هر 2 تا 3 هفته یک بار تا قبل از برداشت، کیفیت پوست و ماندگاری میوه را بهبود می بخشد.
زمان محلول پاشی کلسیم مرکبات معمولاً زمانی است که میوه ها به اندازه 1 تا 3 سانتی متر می رسند. محلول پاشی هر 15 تا 20 روز یک بار در طول فصل رشد به کاهش پوسیدگی و افزایش استحکام پوست میوه کمک می کند.
برای انگور، زمان محلول پاشی کلسیم در انگور پس از تشکیل حبه ها و در طول رشد میوه مناسب است. در سیب، محلول پاشی پس از ریزش گلبرگ ها و در فواصل 2 تا 4 هفته ای توصیه می شود تا از عازضه لکه-تلخی جلوگیری شود.
زمان محلول پاشی کلسیم هلو و گیلاس معمولاً پس از تشکیل میوه و در مراحل رشد اولیه میوه انجام می شود. تکرار هر 2 تا 3 هفته یک بار به کاهش ریزش میوه و بهبود کیفیت کمک می کند.
اجرای صحیح محلول پاشی کلسیم تأثیر مستقیمی بر جذب این عنصر توسط گیاه دارد.
کود کلسیم محلول پاشی باید در آب با دمای مناسب حل شده و با استفاده از سمپاش های استاندارد روی برگ ها و میوه ها اعمال شود. بهترین زمان برای محلول پاشی صبح زود یا عصر است تا از سوختگی برگ ها جلوگیری شود.
ترکیب کلسیم با بور، مانند محصولCalBor از BEHMAX، می تواند اثربخشی محلول پاشی را افزایش دهد. بور به انتقال کلسیم در گیاه کمک کرده و جذب آن را بهبود می بخشد. این ترکیب به ویژه برای پسته و انار در مراحل تشکیل میوه بسیار مؤثر است.
کود نیترات کلسیم یکی از منابع مؤثر کلسیم برای باغات پسته است که هم به صورت خاکی و هم محلول پاشی استفاده می شود.
نیترات کلسیم با تأمین کلسیم و نیتروژن، به استحکام دیواره سلولی و رشد ریشه کمک می کند. بهترین زمان مصرف کود نیترات کلسیم پسته در اواخر زمستان (قبل از بیداری درخت) و اوایل بهار (مرحله ارزنی شدن) است.
محلول پاشی نیترات کلسیم هر 2 تا 3 هفته یک بار در طول فصل رشد و مصرف خاکی آن قبل از آبیاری اصلی توصیه می شود. مقدار مصرف معمولاً 2 لیتر در هزار لیتر آب برای محلول پاشی و 50 تا 100 کیلوگرم در هکتار برای آبیاری است.
عوامل محیطی و مدیریتی بر جذب و اثربخشی کلسیم تأثیر می گذارند.
گرما، رطوبت پایین، و وزش باد شدید می توانند جذب کلسیم را کاهش دهند. محلول پاشی در شرایط خنک و مرطوب بهترین نتیجه را دارد.
آزمایش خاک و برگ به باغداران کمک می کند تا کمبود کلسیم را تشخیص داده و زمان محلول پاشی کلسیم را دقیق تر تعیین کنند. این آزمایش ها نشان می دهند که آیا خاک قلیایی یا آهکی مانع جذب کلسیم شده است.
محلول پاشی کلسیم درختان میوه فواید متعددی دارد که به بهبود کمی و کیفی محصول منجر می شود.
کلسیم با تقویت دیواره سلولی، استحکام میوه را افزایش داده و از ترک خوردگی و پوسیدگی جلوگیری می کند. این امر به ویژه در انار و مرکبات بسیار مهم است.
محلول پاشی به موقع کلسیم، ریزش میوه های جوان را کاهش داده و عوارضی مانند لکه های استخوانی در پسته و پوسیدگی گلگاه در مرکبات را برطرف می کند.
میوه هایی که کلسیم کافی دریافت کرده اند، ماندگاری بیشتری در انبار داشته و ظاهر بهتری برای بازار دارند. این ویژگی برای سیب، انار، و مرکبات بسیار ارزشمند است.
انتخاب کود مناسب کلسیم تأثیر مستقیمی بر موفقیت محلول پاشی دارد.
کود کلسیم مناسب باید حلالیت بالا، جذب سریع، و سازگاری با سایر مواد مغذی داشته باشد. محصولاتی مانند CalBor از BEHMAX به دلیل ترکیب کلسیم و بور، گزینه ای ایده آل برای باغات پسته و سایر درختان میوه هستند.
کودهای کلسیم محلول پاشی شامل نیترات کلسیم، کلات کلسیم، و ترکیبات کلسیم-بور هستند. نیترات کلسیم برای تأمین سریع کلسیم و کلسیم-بور برای بهبود جذب و انتقال مناسب ترند.
محصول CalBor از شرکت BEHMAX ترکیبی متعادل از کلسیم و بور است که به صورت محلول پاشی استفاده می شود. این کود با تقویت دیواره سلولی، کاهش ریزش میوه، و افزایش کیفیت پوست و مغز میوه، به ویژه در پسته، انار، و مرکبات، عملکرد بالایی دارد. حلالیت بالای CalBor و سازگاری آن با شرایط مختلف آب وهوایی، آن را به گزینه ای مطمئن برای باغداران تبدیل کرده است. این محصول همچنین با تنظیم pH محلول، جذب کلسیم را بهینه می کند.
بهترین زمان محلول پاشی کلسیم پسته در مرحله ارزنی شدن (اوایل بهار) و تا تشکیل پوسته استخوانی است. تکرار هر 7 تا 10 روز یک بار توصیه می شود.
علائم شامل لکه های استخوانی در پسته، پوسیدگی گلگاه در مرکبات، ترک خوردگی در انار، و لکه های تلخی در سیب است. آزمایش برگ و خاک نیز کمبود را تأیید می کند.
بله، ترکیب کلسیم و بور برای اکثر درختان میوه مانند پسته، انار، و مرکبات مناسب است، زیرا بور جذب کلسیم را بهبود می بخشد. محصولاتی مانند CalBor از BEHMAX برای این منظور توصیه می شوند.
نیترات کلسیم برای پسته در اواخر زمستان (کود آبیاری) و اوایل بهار (محلول پاشی) استفاده می شود. این کود به استحکام میوه و رشد ریشه کمک می کند.
جمع بندی علمی و کاربردی
محلول پاشی کلسیم یکی از مؤثرترین روش ها برای تأمین نیازهای تغذیه ای درختان میوه، به ویژه پسته، انار، مرکبات، سیب، هلو، و انگور است. انتخاب بهترین زمان محلول پاشی کلسیم، مانند مرحله ارزنی شدن در پسته یا تشکیل میوه در مرکبات، به همراه استفاده از کودهای باکیفیت مانند CalBor از BEHMAX، می تواند کیفیت و کمیت محصول را به طور قابل توجهی بهبود بخشد. باغداران باید با توجه به شرایط محیطی، نتایج آزمایش خاک و برگ، و مراحل رشد گیاه، برنامه محلول پاشی را تنظیم کنند. رعایت نکات فنی مانند محلول پاشی در ساعات خنک روز و تنظیم pH محلول، جذب کلسیم را بهینه می کند. با اجرای این راهکارها، نه تنها ریزش میوه و عوارض کمبود کلسیم کاهش می یابد، بلکه محصولی با ماندگاری بالا و بازارپسندی بیشتر تولید خواهد شد.
عضویت در خبرنامه بهرشد کویر رفسنجان